Diz Çıkığı
Diz ekleminde yer alan kemiklerin normal hizasından çıkmasıdır. Bu durum genellikle travma, düşme veya kaza sonucu meydana gelir. Dizde şiddetli ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığına yol açar. Tedavi edilmezse, bağ dokularında hasar meydana gelebilir. Diz çıkığı tedavisi genellikle yerine yerleştirme ve rehabilitasyonla yapılır. Erken müdahale önemlidir.
Diz Çıkığı Belirtileri Nelerdir?
Bu durumu yaşayan kişilerde şiddetli ağrı hissi vardır. Ağrı, dizin normalden farklı bir şekilde hareket etmesi veya eğilmesi nedeniyle artar. Diz, normalden daha fazla hareket eder veya hareket etmeyi zorlaştırır. Bu durum, eklemdeki bağların zarar görmesinden kaynaklanır. Diz çıkığı nedeniyle eklemde hızlı bir şişlik ve morarma meydana gelir. Bu, kan damarlarının yırtılması sonucu kanın dokularda birikmesinden dolayıdır. Diz eklemi, normal şeklinin dışına çıkarak anormal bir şekilde görünür.
Dizdeki kemiklerin yerinden çıkması nedeniyle eklemde deformasyon gözlenir. Sinirleri etkileyebilir ve diz çevresinde uyuşma veya duyu kaybı meydana gelebilir. Diz eklemi yerinden çıktığında, eklemdeki stabilite kaybolur. Bu durum, dizin üzerine basıldığında daha da belirginleşir. Eğer dizdeki çıkık tedavi edilmezse, uzun süreli ağrılar, eklemde kalıcı hasar ve eklem fonksiyonunda bozulmalar olur. Diz çıkığı şüphesi durumunda derhal tıbbi yardım alınması önemlidir. Geç müdahale, kalıcı eklem hasarlarına neden olabilir.
Diz Çıkığı Neden Olur?
Trafik kazaları, düşmeler veya spor yaralanmaları gibi yüksek enerjili darbeler yol açabilir. Futbol, basketbol gibi yüksek riskli sporlar, dizdeki bağların zorlanmasına neden olur. Bu da çıkıklara yol açabilir. Zayıf kaslar ve bağlar, eklemin düzgün bir şekilde çalışmasını engelleyebilir ve dizin yerinden çıkmasına neden olabilir. Yaşlanmaya bağlı olarak bağlar ve eklem yapıları zayıflar. Bu durum, yaşlı bireylerde diz çıkığı riskini artırabilir. Bazı insanlar, diz ekleminde genetik olarak daha esnek bağlara sahip olabilirler, bu da çıkık olasılığını artırabilir. Acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur ve tedavi edilmezse kalıcı eklem hasarına yol açabilir.
Diz Çıkığı Nasıl Tedavi Edilir?
Diz çıkığı hemen tespit edilmelidir. Ağrı ve şişliği azaltmak için soğuk kompres uygulanabilir. Hastanın durumu ciddi ise ambulansla hastaneye sevk edilmesi gerekir. Çıkık, genellikle ortopedist tarafından elle yerleştirilir. Bu işlem, dizin kemiklerinin normal pozisyona geri döndürülmesini sağlar. Bu işlem bazen anestezi altında yapılabilir. Çıkık düzeltildikten sonra dizin sabitlenmesi gerekebilir. Bu, yaralanan bölgenin iyileşmesini sağlamak için bir atel veya dizlik kullanılabilir.
Çıkık tedavisinin ardından genellikle fizik tedavi uygulanır. Fizik tedavi, kas gücünü artırmaya, esnekliği geri kazandırmaya ve dizin tam fonksiyonunu kazanmasına yardımcı olur. Eğer dizde ciddi bir hasar, bağ yırtığı veya kemik kırığı varsa cerrahi müdahale gerekebilir. Bu, yerinden çıkmış eklem veya bağları düzeltmeye yönelik bir operasyonu içerebilir. Tedavi süreci, diz çıkığı türüne, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Uzun süreli iyileşme ve tedavi için doktorun önerilerine tam olarak uyulması önemlidir.
