Tendon İltihabı
Kasları kemiklere bağlayan tendonların iltihaplanmasıdır. Tendon iltihabı, genellikle aşırı kullanım sonucu oluşur. Ağrı, hassasiyet ve hareket kısıtlılığına yol açar. En çok omuz, dirsek, bilek ve dizde görülür. Tekrarlayan hareketler riski artırır. Dinlenme ve buz uygulaması faydalıdır. Erken tedavi önemlidir. İlerlemesi durumunda fizik tedavi gerekebilir. Doktor kontrolü önerilir.
Tendon İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Etkilenen bölgede hareketle artan ya da istirahatle azalan ağrı hissedilir. Ağrı, özellikle tendonun bağlı olduğu eklemde yoğunlaşır. Tendon çevresinde şişlik ve hafif ödem oluşabilir. Bu durum, dokular arasında sıvı birikimine bağlıdır. Tendon üzerine bastırıldığında ya da hafif dokunmayla bile hassasiyet olur. Bu hassasiyet genellikle lokalizedir. Özellikle sabahları ya da uzun süre hareketsiz kalındığında eklem hareketleri kısıtlanabilir.
Hareket ettikçe ağrı artar. Nadiren de olsa bölgesel ısı artışı veya kızarıklık gözlemlenebilir. Bu, özellikle tendon iltihabı vakalarının ileri seviyeye ulaştığı durumlarda olur. Tendon hareketi sırasında, bazı kişiler gıcırdama ya da sürtünme hissi yaşayabilir. İltihaplanma belirtileri uzun sürüyorsa ya da günlük yaşamı etkiliyorsa, mutlaka bir ortopedi ya da fizik tedavi uzmanına başvurmak gerekir.
Tendon İltihabı Neden Olur?
Aynı hareketin sürekli tekrar edilmesi, tendonda mikro yırtıklara ve zamanla iltihaplanmaya neden olur. Özellikle sporcular, fabrika işçileri veya uzun süre bilgisayar kullanan kişilerde görülür. Kaslar yeterince ısınmadan yapılan yoğun egzersiz veya aniden ağır kaldırmak, tendonun yapısını zorlayarak iltihaplanmaya yol açabilir. Yaş ilerledikçe tendonlar elastikiyetini ve dayanıklılığını kaybeder. Bu da iltihaplanma riskini artırır. 40 yaş üzeri bireylerde daha sık görülür. Yanlış oturma, yürüme veya egzersiz yapma şekilleri, tendonlar üzerinde dengesiz yükler oluşturarak neden olur.
Düşme, çarpma gibi fiziksel darbeler tendonların hasar görmesine ve bunun sonucunda iltihaplanmasına yol açabilir. Romatoid artrit, lupus gibi bağışıklık sisteminin dokulara saldırdığı hastalıklarda tendonlar da etkilenir. Nadiren de olsa bazı enfeksiyonlar tendon çevresine yayılabilir ve tendon iltihabı yaşanmasına sebep olabilir. Diyabet, gut hastalığı gibi bazı sistemik rahatsızlıklar tendon sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Tendon İltihabı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
İltihaplı tendonun dinlenmesi, tedavinin temelini oluşturur. Aksi takdirde, aşırı kullanım devam ederse iyileşme süreci uzar ve semptomlar kötüleşebilir. İltihaplı bölgeye buz uygulamak, şişliği ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Buz, günde birkaç kez 15-20 dakika uygulanmalıdır. Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) gibi ilaçlar, iltihabı azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur.
Bunlar genellikle ağız yoluyla alınır veya topikal (cilt üzerinden) olarak uygulanabilir. Fizik tedavi, tendonun güçlenmesine ve esnekliğinin artmasına yardımcı olur. Terapi, uygun egzersizlerle tendonun iyileşme sürecini hızlandırabilir. Şiddetli vakalarda, doktorlar kortikosteroid enjeksiyonları önerebilir. Bu tedavi, iltihaplanmayı hızlıca azaltabilir.
Ancak uzun süreli kullanımı tendon dokusuna zarar verebilir. Eğer konservatif tedaviler başarılı olmazsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi, tendonun hasar görmüş kısmını onarmak veya çıkararak yeni bir tendon sağlamak için yapılır. Buz ve sıcak tedavileri kombine edilerek kas ve tendon rahatlatılabilir. Örneğin, ağrı azaldığında sıcak tedavi uygulanabilir. Yeni tedavi yöntemlerinden olan lazer tedavisi veya ultrason, iltihabın tedavi edilmesinde yardımcı olabilir. İltihaplı tendonun daha fazla hasar görmemesi için ilgili bölgeye bantlama ya da destekleyici cihazlar kullanılması faydalı olabilir. Tendon iltihabı tedavi yöntemlerinin etkinliği kişiye bağlı olarak değişebilir. Doktorun önerileri ve tedaviye uyum, iyileşme sürecini önemli ölçüde etkileyebilir.
